Adıyaman’da Badem Paneli Düzenlendi

Adıyaman Üniversitesi ile Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün ortaklaşa organize ettiği badem yetiştiriciliği ve pazarlama sorunlarının ele alındığı “Badem Paneli” Adıyaman Üniversitesi Rektörlük Konferans Salonunda düzenlendi.

Panele Adıyaman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Talha Gönüllü, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Hasan Solmaz, Prof. Dr. Ali Aydın, Prof. Dr. Seyit Temir,  Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürü Adil Alan, Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürü A. Türker Yener, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve çiftçiler katıldı.

Panelin açılışında konuşan Adıyaman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Talha Gönüllü, badem yetiştiriciliğinde yaşanan sorunların ve çözüm yollarının konuşulacağı böyle bir toplantının Adıyaman ve Türkiye açısından hayırlara vesile olmasını dileyerek, “Badem, ilimiz için katma değeri olan bir tarım ürünüdür. Adıyaman Üniversitesi olarak hem badem üreticilerimizi daha da bilinçlendirmek hem de bademin üretimini teşvik etmek amacıyla bu paneli düzenlemeye karar verdik. Çünkü üniversiteler toplumun dinamiği olmalıdır, topluma ürettikleriyle veya bilgi birikimleriyle yön vermelidir. Bu misyonumuzu biliyor ve hem ilimize hem ülkemize faydalı bir şeyler ortaya koymak amacıyla yoğun bir gayret sarf ediyoruz. İlimiz için böyle önemli bir tarım ürününün konuşulacağı bu paneli düzenleyen ilgili kurumlara, üniversitemizin kıymetli personeline ve buraya gelen misafirlerimize teşekkür ediyorum.” dedi.

Adıyaman Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Dekan Vekili Prof. Dr. Hasan Solmaz ise yaptığı konuşmada Adıyaman’ın gerek toprak yapısı gerekse mevsimi itibariyle birçok tarım ürününün yetiştirilmesine uygun olduğunu ve ildeki badem yetiştiriciliğinin son yıllarda ciddi bir artış kaydettiğini belirtti.

Bademin uzun süre saklanmaya uygun bir meyve olduğunu belirten Solmaz, “Bademin gıda endüstrisi içinde çok ciddi bir yeri var. Gerek yurt içindeki tüketimi ve gerekse yurt dışındaki talebi dikkate alınınca badem, her geçen gün üreticisinin yüzünü güldürmektedir. Bundan dolayı da ilimizde badem yetiştiriciliği yapılan alanlar artma eğilimindedir ve gelecek yıllarda daha da artacaktır.” dedi.

Solmaz, şimdiye kadar Nemrut Dağı, Cendere Köprüsü ve çiğköftesi ile anılan Adıyaman’ın bundan sonra bademi ile de anılacağını belirterek sözlerine şöyle devam etti:

“Badem üretiminin artmasıyla beraber üreticilerin ve sektör paydaşlarının bazı hususlara dikkat etmesi gerekmektedir. Üretimi yapılacak badem çeşidi, badem üretiminde uyulması gereken bakım şartları, badem ağacını hastalık ve zararlılardan koruma gibi hususlara dikkat edilirse ilimizdeki badem rekoltesi de artacaktır. Adıyaman’da badem üretiminin artması yeni sektörlerin ortaya çıkmasına da vesile olacaktır.”

“Bizim Marka Şehir Olmamız Lazım”

Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürü Adil Alan da yaptığı konuşmada 2012 yılına bakıldığında Adıyaman’ın komşu illere göre çok az bir tarım alanına sahip olduğu için badem üretiminde Adıyaman’ın isminin Türkiye’de geçmediğini ve o yıllarda Adıyaman'ın tarımda henüz markalaşmadığına değindi.

Bugün ise Adıyaman’ın istedikleri noktada olduğunu ifade eden Alan, “Adıyaman artık Türkiye tarımında 1. Lige çıkmış durumda. Çünkü 58 bin dekar badem alanıyla Türkiye’de birinci sırada ve 262 bin dekar alanıyla Antep fıstığında üçüncü sırada. Sertifikalı tohum üretimine baktığımızda, nohut ve mercimek üretiminde birinci, arpa üretiminde üçüncü, buğday ve pamuk tohumu üretiminde ise yedinci sıradadır.” dedi.

“İlimizin Yağış Ortalaması Badem Yetiştirmeye Elverişli”        

Adıyaman’da yaşanan su sıkıntısına da değinen Alan, Adıyaman’ın yağış ortalamasının badem yetiştirmeye yeterli olduğunu belirterek, “Biz susuz da yetişen bir ürün bulmak istedik. Elbette sulamayla birlikte bademin hem kalitesinde hem de veriminde ciddi bir artış olur. İlimizin yağış ortalaması badem yetiştirmeye elverişli, zira Gölbaşı ilçemizde bugün 10 bin dekar badem yetiştiriliyor ve buradaki bademlerimiz sulanmıyor. Mevsim yağışları badem üretimi için yeterli oluyor.” dedi.

Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü Müdürü A. Türker Yener ise yaptığı konuşmada, düzenlenen panelin tarımsal ürün alanında ilk defa bütün paydaşların araya gelip kenetlenmesi açısından Adıyaman için önemli olduğunu söyledi.

Sert Kabuklu Meyveler Araştırma Enstitüsü olarak Türkiye ölçeğinde badem konusunda ıslah, bitki besleme, bitki sağlığı, yetiştirme teknikleri ve teknoloji konularında ulusal AR-GE projeleri hazırlayıp Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne sunduklarını ifade eden Yener, “Bize verilen bir görev de arıcılık faaliyetleri konusunda araştırma ve geliştirme faaliyetleri yapmak. Arıcılık bölgesel bir görevimiz. Ama malumunuz arı badem için tozlaşmada en önemli canlı. Çünkü badem çiçeklerinde tozlaşmanın yüzde 90’dan fazla kısmı böceklerle ve bu oranın da tamamına yakını arılarla oluyor. Dolayısıyla badem projelerini arı projelerinden ayıramazsınız.” şeklinde konuştu.

Daha sonra Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Şaban Karaat moderatörlüğünde alanında uzman konuşmacılar sunumlarını gerçekleştirdi. Soru-cevap şeklinde geçen panelin ardından konuşan çiftçiler, "Adıyaman'ı temsil eden en önemli saç ayaklarından birisi olan üniversitemiz bugün bizleri ve ilimizi ne kadar önemsediğini bir kez daha gösterdi. Başta Adıyaman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Talha Gönüllü olmak üzere tüm akademisyenlere ve uzmanlara böyle verimli bir panel gerçekleştirdikleri için teşekkür ediyoruz." dediler.